Một Số Thắc Mắc Khi Áp Dụng Đệm Lót Lên men

MỘT SỐ THẮC MẮC KHI ÁP DỤNG ĐỆM LÓT LÊN MEN

1. Cách xác định đệm lót lên men cần phải thay mới và cách thay mới? 

- Đệm lót sinh thái sau thời gian sử dụng khoảng một năm, thì ta nên tiến hành thay mới lớp đệm, việc thay mới lớp đệm lót lên men cũng như số lần thay mới được quyết định bởi nhiều yếu tố như chất xơ của lớp đệm lót quá thấp, quá mịn, mật độ nuôi quá lớn sẽ gây nên tình trạng quá tải đối với lớp đệm. Vì vậy, thời gian thay mới và số lần thay mới lớp đệm nên tùy vào từng trường hợp cụ thể để áp dụng cho hiệu quả. 

- Đối với trại gà: Lần 1:Ta lấy đi bề mặt lớp đệm lót từ 15-20cm, và bổ sung lớp đệm lót lên men mới khoảng 20-25cm; Lần 2 Ta thay mới hoàn toàn. 

 - Đối với trại heo: Lần 1:Ta lấy đi bề mặt lớp đệm lót từ 10-15cm, và bổ sung lớp đệm lót lên men mới khoảng 12-18cm; Lần 2:Ta lấy đi bề mặt lớp đệm lót từ 20-30cm, và bổ sung lớp đệm mới khoảng 25-35cm. Lần 3: Ta thay mới hoàn toàn. 

Về thời gian thay mới, ta tùy vào loại hình trại nuôi (gà, heo) để xác định thời gian thích hợp. 

2. Dùng đệm lót lên men trong chăn nuôi heo có đòi hỏi gì về vị trí xây chuồng trại không? 

- Vị trí để làm trại nuôi bằng đệm lót lên men trên cơ bản cũng giống như trại nuôi thông thường, nhưng cũng có vài điểm cần lưu ý khi chọn vị trí xây trại: 

+ Nên chọn vị trí có giao thông thuận lợi, điện nước đầy đủ, không có nguồn ô nhiễm công nghiệp, nơi có mặt bằng rộng rãi, nếu có thể đặt ở ví trí hướng Bắc quay về hường Nam thì càng tốt.

+ Đối với vùng đất trũng, nên chọn kiểu đệm lót lên men nằm trên mặt đất. Ngược lại thì ta có thể chọn kiểu nửa trên nửa dưới hoặc hoàn toàn dưới đất.

+ Về chiều cao của chuồng nuôi, từ mái hiên xuống mặt nền ít nhất phải cao từ 2,5m trở lên nhằm đảm bảo trao đổi không khí trong mùa hè oi bức. 

3. Cách duy trì cân bằng cho nấm vi sinh trong lớp đệm lót lên men

- Về vấn đề này, ngoài việc duy trì bằng cách bổ sung nước, ta có thể dựa vào mùi (hoặc độ PH của lớp đệm, độ PH tốt nhất là vào khoảng 5, vì độ PH của phân heo vào khoảng 8.5) để đánh giá xem lớp đệm có hoạt động bình thường hay không. 

Với lớp đệm hoạt động bình thường thì ta có thể ngửi thấy mùi hương nhẹ hoặc có mùi của nguyên liệu làm đệm lót (mùn cưa, dăm bào, trấu v.v...), nhưng khi sử dụng một thời gian thì mùi của nguyên liệu sẽ giảm đi và dần được thay thế bởi mùi của phân khi bị phân hủy, nhưng không hôi thối. Trường hợp khi ngửi thấy mùi của amoniac hoặc mùi hôi nhẹ, thì chứng tỏ phân chưa được phân hủy hoàn toàn, hoặc lượng phân và nước tiểu vượt quá khả năng phân hủy của nấm vi sinh, trong trường hợp này ta có thể tiến hành những bước sau đây: 1. Tăng thêm độ dày cho lớp đệm, nhất là vào mùa lạnh, hoặc những ngày thời tiết chuyển lạnh (áp thấp) và tăng thêm một lượng nhỏ cám bắp. 2. Tăng thêm men vi sinh. 3. Xới cho tơi xốp lớp đệm để tăng thêm lượng ôxy, tăng khả năng lên men. Cách làm này thường dùng khi lớp đệm có tình trạng vón cục hoặc thành phần nước quá cao. 4. Giảm mật độ nuôi. 5. Tăng thêm nguyên liệu cho lớp đệm bằng dăm bào (vì có kích thước lớn hơn mùn cưa) như vậy lớp đệm sẽ trở nên tơi xốp hơn. 

4. Cách quản lý thành phần nước trong lớp đệm lót lên men 

- Vào mùa xuân hoặc mùa mưa có độ ẩm cao, cứ 10-15 ngày là ta có thể tiến hành bổ sung nước cho lớp đệm, chú ý không nên bổ sung nước vào những ngày có nhiệt độ quá thấp. 

- Vào mùa giá rét, ta nên dựa vào độ ẩm của bề mặt lớp đệm để quyết định bổ sung nước, thông thường cứ 5-7 ngày một lần. 

Nói chung chỉ cần đảm bảo độ ẩm nhất định cho bề mặt lớp đệm là được, hoặc ta có thể quan xác bằng mắt thường với hàm lượng nước vào khoảng 30%, lớp đệm có độ xốp và không vón cục là tốt nhất. Với độ ẩm này sẽ không gây ảnh hưởng xấu và cũng không tạo cảm giác quá mát đối với vật nuôi(như gà,heo), ngược lại sẽ rất có ích đối với lớp da của heo. Như ta thường thấy với chuồng nuôi bằng nền xi măng truyền thống, trên lớp da của con heo thường có các đốm đỏ như Đậu, nhưng khi nuôi trên đệm lót sinh thái với một độ ẩm thích hợp thì hầu như không thấy xuất hiện tình trạng này, ngược lại còn tạo cho ta một cảm giác thoải mái khi chăn nuôi. 

5.Sử dụng đệm lót lên men trong chăn nuôi heo có yêu cầu gì đối với thức ăn không? 

- Về cơ bản, thức ăn cho heo khi chúng ta nuôi trên đệm lót lên men không khác biệt gí so với cách nuôi thông thường. Chúng ta có thể dùng hoàn toàn bằng cám công nghiệp hoặc cám tự phối trộn đều được. 

6. Chuồng nuôi bằng đệm lót lên men có thể tiến hành tiêu trùng khử độc không? 

- Dĩ nhiên là được. Nhưng bạn sẽ tự hỏi: Đệm lót lên men hoạt động bằng nấm vi sinh, nếu ta tiến hành tiêu trùng khử độc thì chẳng phải sẽ diệt cả nấm vi sinh? Đúng vậy, khi tiến hành tiêu trùng khử độc thì một lượng nhỏ nấm vi sinh trên bề mặt lớp đệm sẽ bị diệt, nhưng lượng nấm vi sinh bên trong lớp đệm vẫn hoạt động, và sau một thời gian ngắn lượng nấm lại phát triển bình thường nhờ vào quá trình phân hủy chất thải từ vật nuôi. 

7. Tốc độ sinh trưởng của heo nuôi trên đệm lót lên men có nhanh hơn so với cách nuôi thông thường không? 

- Về cơ bản thì heo nuôi trên đệm lót lên men thường tăng trọng nhanh hơn so với cách nuôi thông thường do môi trường sinh sống được cải thiện, giảm thiểu một số dịch bệnh, và quan trọng hơn là có thể tiết kiệm được từ 5-10% lượng thức ăn cũng như nhân công vệ sinh. 

8. Sự thay đổi của nhiệt độ bên trong lớp đệm lót lên men như thế nào? 

- Đa số chúng ta khi sử dụng đệm lót lên men trong chăn nuôi đều rất lo lắng khi bước vào mùa hè oi bức, lớp đệm sẽ không thể hoạt động bình thường, chúng ta thường rất sợ nhiệt độ của lớp đệm tăng quá cao sẽ dẫn đến các ảnh hưởng xấu cho vật nuôi. Trên thực tế chúng ta hoàn toàn không phải lo lắng đến vấn đề này. 

Qua quá trình sử dụng thực tế đã chứng minh, những thay đổi của nhiệt độ trong lớp đệm như sau: 

Giai đoạn đầu khi ta phối trộn nguyên liệu cho nền chuồng (chưa cho vật nuôi vào nuôi) thì nhiệt độ thường từ 35-50 độ C, chủ yếu là nhiệt độ của bột ngô trong quá trình lên men. Sau khi nhiệt lượng của bột ngô đã tiêu hao hết, trong lớp đệm không còn thức ăn cần thiết cho nấm, lúc đó đàn nấm sẽ tồn tại ở dạng ngủ đông(không sinh nhiệt) và sẽ tái sinh nhiệt một khi được cung cấp thêm thức ăn cần thiết như phân heo, phân gà, nhưng số lượng phân này sẽ không thể giúp cho lớp đệm sinh nhiệt một cách toàn diện như giai đoạn đầu khi lên men, và nhiệt độ sẽ không thể cao hơn khi lên men bằng bột ngô, vì vậy bên trong lớp đệm luôn luôn có nhiệt(chủ yếu là do đàn nấm bên trong lớp đệm gặp phải nguồn thức ăn từ phân của heo,gà). Và nhiệt độ thường sẽ như sau: 

Số ngày sử dụng lớp đệm	Nhiệt độ trong lớp đệm ℃	Diễn giải
1-7	30-50	Khi nhiệt độ ở giữa lớp đệm dưới 35 ℃ thì ta có thể cho heo vào nuôi.
8-60	40-28	Thường thì nhiệt độ sẽ duy trì ở khoảng 30℃ sau 20 ngày
Sau 60	22-33	Cho dù nhiệt độ ngoài tự nhiên xuống thấp dưới 10℃ thì nhiệt độ bên trong vẫn sẽ đạt đến khoảng 25℃.

Cho dù nhiệt độ ngoài tự nhiên xuống thấp dưới 10℃ thì nhiệt độ bên trong vẫn sẽ đạt đến khoảng 25℃. 

Ghi chú: Ta lấy nhiệt độ lớp đệm ở độ sâu 30cm, vá cứ càng sâu thì nhiệt độ sẽ càng cao. 

9. Những vấn đề quan trọng nào cần chú ý khi sử dụng đệm lót lên men? 

Tuy rằng mô hình chăn nuôi bằng đệm lót lên men có nhiều ưu điểm cũng như lơi ích hơn so với cách nuôi truyền thống, nhưng cũng cần chú ý đến một số vấn đề quan trọng như sau: 

1. Khi bắt đầu bước vào mùa hè oi bức, nền chuồng tối kỵ nhất là lót quá dày, thường thì độ dày chỉ nên lót từ 30-40cm, nếu lớp độn chuồng quá dày thì trong quá trình lên men cộng với nhiệt độ ngoài tự nhiên sẽ dẫn đến nhiệt độ trong chuồng nuôi tăng cao, gây ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ của vật nuôi. 

2. Hàm lượng nước trong đệm lót lên men rất quan trọng, một đệm lót đạt chuẩn thì khi đào xuống giữa lớp độn mà không thấy nấm trắng là được, ngoài ra, lớp đệm phải luôn luôn duy trì độ ẩm thích hợp, nghĩa là không gây bụi bẩm trong chuồng nuôi. Trường hợp hàm lượng nước không đủ sẽ gây ra một số hậu quả như sau: 1. Đệm lót không thể hoạt động bình thường. 2. Vào mùa hè vật nuôi không thể yên nghỉ trên lớp đệm. 3. Khi vật nuôi hít phải hạt bụi từ chất độn chuồng sẽ gây ra một số bệnh về đường hô hấp, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cũng như khả năng tăng trọng. 

3. Tránh tình trạng phân heo hoặc nước tiểu ủ đóng, nguyên nhân do heo có thói quen thải phân và nước tiểu ở một khu cố định, gây nên tình trạng phân dồn cục bộ, mặt nền quá ướt, vì vậy cần có sự can thiệp kịp thời. 

4. Tuy áp dụng mô hình chăn nuôi trên đệm lót sinh thái, nhưng các quy trình về chủng ngừa vaccine tuyệt đối phải nghiêm chỉnh chấp hành. 

10. Công việc hàng ngày khi nuôi heo trên đệm lót lên men

- Vào buổi sáng khi cho heo ăn, ta kiểm tra xem có phân heo trên bề mặt đệm lót hay không, nếu có, ta chôn số phân đó vào giữa lớp đệm để nấm vi sinh tiến hành phân hủy, nếu đệm lót có tình trạng vón cục thì ta đánh cho tơi ra là được. 

- Vệ sinh máng ăn cho sạch sẽ trước khi cho ăn, đồng thời kiểm tra xem đàn heo có ăn uống bình thường không, nếu có ta dùng những biện pháp tương ứng để khắc phục. Nếu cần thiết thì cứ 3 đến 5 ngày ta tiến hành tiêu độc một lần. 

- Sau 10-15 ngày ta kiểm tra xem độ ẩm của lớp đệm có đạt chuẩn không(nắm một lớp mùn cưa trên thì và thổi nhẹ, nếu mùn cưa tản ra thì chứng tỏ lớp đệm quá khô cần bổ sung nước), cần chú ý là nếu nhiệt độ thấp hơn 25 độ C thì không nên bổ sung nước. 

Posted in: dem lot len men, dem lot len men su dung trong chan nuoi heo, dem lot len men trong chan nuoi, dem lot sinh hoc, dem lot sinh thai, dem lot sinh thai balasa, đệm lót lên men